Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti gittikçe gelişmekte olan ekonomik yapısı içerisinde yeni yatırımlar için imkanlar sunmaktadır. Bu yatırımların gerçekleşmesi için KKTC nde kurumsal bir yapı oluşturmak hem yerli hem de yabancı yatırımcıların öncelikleri arasında yer almaktadır. Oluşturulacak olan kurumsal yapının faaliyet göstereceği sektör şirketin hangi yasa altında kurulacağını da belirlemektedir. KKTC nde tescil edilen şirketlerin tabi olduğu temel yasa KKTC Şirketler Yasası Fasıl 113. Bu Yasa temel olarak şirketlerin kuruluş ve çalışma koşulları ile organlarını ve bu organların yetki ve sorumluluklarını belirlemektedir.
KKTC nde tescil olunan şirketler yapacakları faaliyetlere göre farklı vergilendirme sınıfına girmektedirler. Farklı vergilendirme grubuna giren şirketlerin kuruluş ve çalışma esasları da KKTC Şirketler Yasasına ilave olarak çıkartılmış bulunan yasalarla belirlenmiştir.
KKTC nde yatırım yapmak niyetinde olan ve bu nedenle yatırımı yürüteceği yasal yapıyı oluşturmak isteyen yatırımcıların en doğru ve profesyonel bilgi desteği alması yatırımın başında alınabilecek en önemli kararlardan birisidir. Şirket kuruluş işlemlerini salt bir hukuki oluşum olarak görmek yanında bu hukuki oluşumun karşılaşabileceği başta vergi olmak üzere diğer yasal yükümlülüklerin neler olduğunun yatırımın ilk safhalarında bilinmiş olması yatırımın rantabıl bir şekilde yürütülmesini sağlamaktadır.
Firmamız KKTC Şirketler Yasası ve şirket kuruluşu ile ilgili diğer yasalar konusunda çok büyük bir deneyim ve bilgiye sahiptir. Dünyanın önde gelen ve KKTC nde şirket veya şubeleri bulunan en önemli kurumların Şirketler Yasası ve Vergi Yasaları konularında yıllardır danışmanlığını yürütmekteyiz. Gerek yurt içinde yerleşik bir kişi veya yurt dışından KKTC ne gelen bir kişi, kim olursa olsun mutlaka doğru ve güvenilir bir danışmanlık almak zorundadır. Bu yapılmadığı durumlarda oluşacak ilave maliyet ile yatırımın yanlış yöne gitmesi ihtimali bilhassa büyük yatırımlarda büyük kayıplara yol açmaktadır. Bu nedenle Firmamızın deneyimli ve profesyonel elemanlarından talep halinde üst düzeyde hizmet almak için arzu ettiğiniz zaman firmamızı arayabilirsiniz.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde (KKTC) iş yapmak isteyen kişiler veya kurumlar kendi adlarına gerçek kişilik temelinde veya tüzel kişiliğe haiz işletmeler kurup işletebilirler.İşletmelerin hukuki yapıları KKTC’nde yürürlükte olan yasalara göre belirlenmiştir.
KKTC’nde işletmelerin hukuki yapısına ve çalışma şartlarını düzenleyen farklı yasalar vardır.Bu yasalar içerisinde temel yasa KKTC Şirketler Yasası Fasıl 113’tür. İşletmelerin hukuki yapı ve çalışma şartlarını belirleyen yasalar şunlardır.
- KKTC Şirketler Yasası Fasıl 113
- Kollektif ve Komandit Şirketler ve Ticari Ünvanlar Yasası
- Yabancı Sermaye Yasası
- KKTC Bankalar Yasası
- Uluslararası Bankacılık Birimleri Yasası
- Serbest Liman ve Bölge Yasası
- Uluslararası İşletme Şirketleri Yasası
- Sigorta Hizmetleri (Düzenleme Denetim) Yasası
KKTC’nde işletmelerin hukuki yapısını düzenleyen temel yasa Şirketler Yasası Fasıl 113 olmasına ilave olarak belirli sektörlerde faaliyet göstermesi planlanan işletmelerin kuruluş ve çalışma koşullarını içeren yasalar da vardır.Bankaların ve sigortacılık hizmeti veren kurumların kuruluş ve tescilleri KKTC Şirketler Yasası Fasıl 113’ün şirket kuruluş ve tescili ile ilgili bölümlerinde belirtilmiş olmasına rağmen bu sektörde faaliyet göstermesi planlanan banka veya sigorta şirketinin kuruluş için izinleri ve kuruluştan sonra faaliyetlerini düzenleyen Bankacılık ve Sigorta Yasası da bulunmaktadır.
Sektörleri içeren yasalar olduğu gibi faaliyet alanları ve bulundukları yer itibari ile özel vergi avantajlarına sahip şirketlerin izin ve çalışma koşullarını belirleyen yasalar da mevcuttur. Serbest bölgede faaliyet gösteren şirketler ile tamamen yurt dışına yönelik faaliyet yürüten şirketlerin kuruluşta izin ve çalışma koşullarını belirleyen Serbest Liman ve Bölge Yasası ile Uluslararası İşletme Şirketleri Yasası da ilgili yasalar olarak görülmektedir.
KKTC’nde kurulabilecek işletmeler aşağıda verilmiştir.
1. Şahıs İşletmeleri
2. Kollektif ve Komandit Şirketler (Ortaklıklar)
3. Yerel Limited Şirketler
4. Yabancı Şirketlerin KKTC Şubeleri
5. Serbest Liman Şirketleri
6. Uluslararası İşletme Şirketleri
Yerel Limited Şirketler içerisinde özel yasa ile kurulan şirketler şunlardır:
a. Bankalar
b. Uluslararası Bankacılık Birimleri
c. Sigorta Şirketleri
KKTC’nde herhangi bir sektörde (ticaret,sanayi,tarım,montaj,tamirat,hizmet) faaliyet göstermek isteyen gerçek kişiler (şahıslar) kendi adlarına bir işyeri tescil ettirerek kayıt altına girerler.Şahıs işletmeleri KKTC Şirketler Mukayyitliği’ne kayıt olmak sureti ile de tescil işleri tamamlanmış olur.Şahıs işletmeleri tek bir şahsa ait olup, faaliyet ile ilgili tüm sorumluluk ve mükellefiyetler bu şahsa aittir.KKTC Gelir ve Vergi Dairesi’ne yapılan işyeri kaydının esas muhatabı şahıs işletmesinin sahibi olan kişidir ve vergi mükellefi işyeri değil iş sahibidir.
Kollektif Şirket iki veya daha fazla kişilerin kar amacı ile oluşturdukları ortaklığı anlatmaktadır.
Kollektif şirketin kuruluşu ile ilgili olarak ortaklar arasında yazılı bir ortaklık anlaşması yapılabilir.Yasal olarak ortaklık anlaşmasının yapılması mecburiyeti yoktur.Ortaklık anlaşması olmadığı hallerde ortakların hakları Kollektif ve Komadit Şirketler ve Ticari Ünvanlar (Ortaklıklar)Yasası’nın maddeleri uygulamak sureti ile belirlenir.
Kollektif şirketlerde , şirketin faaliyetlerinin yarattığı durumlarda ortakların şahsi sorumluluğu vardır.Buna dayalı olarak vergi yasaları açısından kollektif şirketin herhangi bir vergi sorumluluğu yoktur.Sorumluluk ve yükümlülükler eşit olarak ortaklara yüklenmiştir.Kollektif Şirketin Limited Şirketten farkı, ortakların sorumluluklarının Kollektif Şirkette sınırsız ve Limited Şirkette sınırlı olmasıdır.Limited Şirketlerde hissedarların (ortakların) sorumluluğu ödedikleri sermaye ile kısıtlıdır.Kollektif Şirketlerde ortakların şirketin yükümlülükleri üzerindeki sorumluluğu sınırsızdır.
Komandit Şirketlerde Kollektif Şirketlerden farklı olarak şirketin yükümlülüklerinden sorumlu olan bir veya birden fazla ortak ve sorumlu olmayan birçok kişi bulunmaktadır.
Komandit Şirketlerde sorumluluğu olmayan ortaklar şirketin yönetiminde yer alamaz ve şirketi sorumluluk altına sokacak karar veremez.Karar verme sadece sorumlu ortaklara aittir.Bunun dışında ortaklar ortaklık anlaşması veya Kollektif ve Komandit Şirketler ve Ticari Ünvanlar Yasası’nda belirtilen kurallara göre karları paylaşırlar.
Komandit Şirketlerde sorumluluğu olmayan ortaklar şirketin yönetiminde yer alamaz ve şirketi sorumluluk altına sokacak karar veremez.Karar verme sadece sorumlu ortaklara aittir.Bunun dışında ortaklar ortaklık anlaşması veya Kollektif ve Komandit Şirketler ve Ticari Ünvanlar Yasası’nda belirtilen kurallara göre karları paylaşırlar.
Komandit Şirketlerde sorumluluğu olmayan ortaklar şirketin yönetiminde yer alamaz ve şirketi sorumluluk altına sokacak karar veremez.Karar verme sadece sorumlu ortaklara aittir.Bunun dışında ortaklar ortaklık anlaşması veya Kollektif ve Komandit Şirketler ve Ticari Ünvanlar Yasası’nda belirtilen kurallara göre karları paylaşırlar.
Kollektif ortaklıkta olduğu gibi komandit şirketlerde vergi yükümlülüğü ortaklara aittir.
Kollektif ve Komandit şirketler KKTC Şirketler Mukayyitliği’nde tescil edilmek sureti ile faaliyetlerine başlarlar.
Yerel Limited Şirket KKTC Şirketler Yasası altında sınırlı sorumluluklar tescil edilen bir şirkettir.
Yerel Limited Şirketler
a) Özel Şirketler
b) Halka Açık Şirketler olarak ikiye ayrılır.
Hissedar Sayısı : Özel Limited Şirkette hissedar sayısı en az (2) ikidir.
Halka açık Limited Şirkette hissedar sayısı en az (7) yedidir.
Direktör Sayısı : Özel Limited Şirkette direktör sayısı en az (1) birdir.
Halka açık Limited Şirkette direktör sayısı en az (2) ikidir.
Hisseler Devrinde Kısıtlama : Özel Limited şirkette mevcut hissedarlar, elden çıkarmayı düşündükleri hisseler mevcut hissedarlara teklif etmeden hissedar olmayan kişilere devredemez. Bunun için özel Limited Şirketler tüzüğü hisselerin devrini kısıtlayan madde içermek zorundadır.
Halka açık Limited Şirkette mevcut hissedarlar hisselerini mevcut hissedarlar dışında birine devredebilir.Bundan dolayı halka açık Limited Şirket tüzüklerinde hisse devri ile ilgili bir kısıtlama olmaz.
Yerel Limited Şirketler KKTC Şirketler Mukayyitliği’nde tescil ettirilirler.
Yönetim Merkezi ve kayıtlı adresi KKTC dışında bir ülkede olan bir şirketin şubesi KKTC’nde tescil ettirilebilir.KKTC’nde tescil ettirilecek şube, yabancı şirket statüsünde olmasına rağmen KKTC Şirketler Yasası Fasıl 113 tahdında yerel şirketlerle aynı şart ve koşullara bağlıdır.
Yabancı şirketlerin KKTC’nde tescil edilecek şubeleri için KKTC Bakanlar Kurulu kararı gereklidir.Bunun dışında ana şirket sermayesinin en az ABD Dolar 100,000 olması şart konulmuştur.
KKTC Serbest Liman Bölge Yasası tahtında faaliyet gösteren şirketler Serbest Bölge Yönetimine şirket kaydı yaparlar.Serbest Liman Bölgesinde tescil edilen şirketlerin kuruluş ve faaliyet esasları KKTC Şirketler Yasası Fasıl 113 maddelerinde belirtilmiştir.Serbest Liman Şirketlerini yerel şirketlerden farklı kılan , bu şirketlerin yurt dışında veya serbest liman bölgesi içerisinde yürüttükleri faaliyetlerin Kurumlar Vergisi, Gelir Vergisi ve Katma Değer Vergisine tabi olmamasıdır.Bu şirketler sadece çalıştırdıkları personelin vergi ve sosyal güvenlik yatırımlarını yapmakla sorumludurlar.Serbest Liman Bölgesi Şirketleri , sağlanan vergi avantajları ile yatırımcıların ilgisini çekmektedir.
KKTC’de yürürlükte olan Uluslararası İşletme Şirketleri Yasası tahdında tescil olunan ve bu yasa kuralları ile faaliyet gösteren Uluslararası İşletme Şirketleri (UİŞ), Yasanın sağladığı imkanlar çerçevesinde faaliyetlerini tamamen yurt dışına yönelik yürütürler.UİŞ’ler yıllık net karları üzerinden %1 oranında Kurumlar Vergisi öderler.Bunun dışında UİŞ’ler yaptıkları faaliyetler dolayısı ile herhangi bir vergiye tabi değildirler.Sadece çalıştıracakları personelin vergi ve sosyal güvenlik yatırımlarını yapmakla sorumludurlar.